እውቀት

ፒያጌት የተባለች ሳይኮሎጂስት፡ እውቀት ሁሉም ጋር ይገኛል ትለናለች ፡ ማለትም ህፃናትም ጋር አዋቂዎችም ጋር ፡ ነገር ግን ልዩነቱ የመጠን፣ የጥልቀት እና የብዛት ነው ትላለች፡፡ እድሜና ጊዜ አያስተምርም አይባልም ያስተምራል ግን ስንቶቻችን አይናችንን ገልጠን ፣ ጆሯችንን ከፍተን ፣ እጃችንን ዘርግተን ፣ አፍንጫችንን አፈንጭተን፣ ምላሳችንን አውጥተን እውቀት እንቀምሳለን? ነው ጥያቄው ፣ በተለይ ደግሞ በአዋቂዎች ስም ተጠርተን በዛ ደረጃ የምንገኝ ሰዎች ፡ በዚያ ዘርፍ መገኘት ብቻውን እውቀት ይመስል ፡ ህፃናትን እንወቅሳለን ፡ በሌሎች ከኛ በእድሜ ባነሱ ሰዎች እናፌዛለን፡፡ አንድ የአራት አመት ህፃን ልጅ አባቱን ሊያውቅ ይችላል ፣ እናቱን በደንብ ይለያል ነገር ግን አያቶቹን ፣ ቅድመ አያቶቹንና ቅማት ምዝላቶቹን ላያውቅ ይችላል ይህ የሚያመለክተው የልጁን የእውቀት ጥልቀት እጥረትና ማነስ ነው እንጂ የልጁን አለማወቅ አይደለም ምክኒያቱም ቢያንስ ከቤተሰቡቹ የመጀመሪያዎቹንና ዋነኞቹን አውቋልና፡፡ ወላጆቹ ግና ከነ ዘር ማንዘራቸው አበቃቀል ፣ ከነ አመጣጣቸውና አስተዳደጋቸው ያውቃሉ ይህም በአንድ ቀን የመጣ ታምር አይደለም ሲጠይቁ ሲፈትሹ በህይወት ኑረው ያወቁት ነው፡፡ ህፃን ትልቁን ሰው እሚበልጥበት ብዙ ነገር አለው ፣ እንዲሁም ትልቁ ህፃኑን እሚበልጥበት ብዙ ዘርፍ አለው፡፡ ለምሳሌ ህፃን ልጅ ቂም አይዝም ፣ እሚናገረውም በቀጥታ ነው ፣ እሚናገረውን ነው እሚሆነው እንዲሁም የዋህ ነው ነገር ግን ትልቁ ሰው ቂም ይይዛል ፣ ሁሌም ፍልስፍና አይሉት ቅኔ አዙሮ ማሰብ ይወዳል ፣ ቀጥተኛ ሀሳብም የለው ፣ የዋህነትም ይጎድለዋል፣ በሌላ በኩል ደግሞ ይህ የሁለቱ የህይወት ጎራ ሁል ጊዜም የህፃኑ ባህሪ ለራሱ አይጠቅመውም ፣ ሁልጊዜም አይጎዳውም፣ በተመሳሳይ ለትልቁም ሰው እንዲሁ ፣ ይህ እንዲሆን ያደረገው ደግሞ ያለን የህይወት ወይንም የነገሮች እውቀት መጠንና ጥልቀት እንጂ ፍፁም አለማወቅ አይደለም እንደውም ፕላቶ እንደሚለው የሰው ልጅ በተፈጥሮ አላዋቂ አይደለም አብሮት የተወለደ አንዳች ማወቂያና እውቀት አለው እንጂ፡፡